آسمان حیاط حرم سرخ شده بود. انگار می‌خواست برف ببارد. هوا سرد بود. من هم یخ کرده بودم . آن شب در حرم جشن بزرگی برپا بود .شکلات پخش می‌کردند . خادم‌ها اسفند دود میکردند .

مائده شیری - قزوین - آبیک 

به انتظامات حرم خواهم سپرد

گمشده‌ای را فرا بخوانند

کودکی که هنوز پیراهنش آبی است

که هنوز گریه‌اش بی‌دلیل

که هنوز خوابش نمی‌برد

که هنوز بهانه می‌گیرد...

«محمد درودگری »

امام رضا(ع) به مأمون پاسخ داد

چرا به امام علی(ع) «قسیم النار والجنه» می‌گویند?

در روایت‌های گوناگون شیعی و سنی از امیرالمؤمنین حضرت علی(ع)  به «قسیم النار، قسیم الجنه والنّار، قسیم النار والجنه و ...» یاد شده است، اما دلیل آن چیست؟ این سؤالی است که مأمون 12 قرن پیش از امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) پرسید و پاسخ گرفت.

به گزارش واحد خبر و اطلاع‌رسانی بنیاد بین‌المللی فرهنگی هنری امام رضا(ع) ، شیعیان این روزها در سوگ شهادت امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) داغدار هستند؛ تجسم عدل و عدالت که با شمشیر عداوت و جهالت به فیض رفیع شهادت نایل آمد. حضرت امیر در مقام و منزلت چنان رفیع است که از ایشان به عنوان «قسیم النار، قسیم الجنه والنّار، قسیم النار والجنه و ...» یعنی تقسیم‌کننده بهشت و جهنم یاد می‌کنند. اما این عنوان به چه معناست؟

این موضوع را در حدیثی از صفحه 96 جلد نخست کتاب «عیون اخبار الرضا» بررسی می‌کنیم:

 اباصلت هروی نقل کرده است که روزی مأمون به امام رضا علیه السلام گفت: یا اباالحسن! ما را از پدرت امیرالمومنین آگاه ساز که به چه علت قسیم الجنه و النار خوانده شده است و این به چه معناست که این مطلب فکر مرا مشغول ساخته است. پس امام رضا علیه السلام به او فرمود: ای مأمون! آیا تو از پدرت و او از پدرانش از ابن عباس از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل نکردید که گفت از رسول خدا شنیدم می‌فرمایند: حب علی ایمان و دشمنی با علی کفر است؟ پس مأمون پاسخ داد آری! سپس حضرت فرمودند: پس زمانی که ایمان و کفر بر اساس حبّ و بغض او باشد، بهشت و دوزخ را تقسیم می‌کند، بنابر این او قسیم الجنه و النار است.»

 اباصلت هروی می‌گوید پس از بازگشت امام از مجلس عرض کرد: ای پسر رسول خدا، چه جواب خوبی به مأمون دادید. پس فرمود: ای اباصلت! من به قدر فهم او جواب دادم؛ پدرم از پردانش از امیرالمؤمنین علی(ع)‌ نقل کرده که فرموده است، رسول خدا(ص) به من فرمود: ای علی! تو قسمت کننده بهشت و دوزخ در روز قیامت هستی، به آتش می‌گویی این شخص برای توست و این شخص برای من.»

همچنین در روایتی از مُفضّل‌بن عمر نقل شده است که می‌گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم به چه علت امیرالمؤمنین علی‌بن ابی‌طالب «قسیم الجنه و النار» گفته شده است؟ حضرت فرمودند: به خاطر اینکه دوست داشتن او ایمان و دشمن داشتن او کفر است، و همانا بهشت برای اهل ایمان آفریده شده است و جهنم برای اهل کفر خلق شده است پس او به این علت قسیم الجنه و النار است. بنابراین در بهشت وارد نمی‌شود مگر اهل محبت و دوستی با او و وارد آتش نمی‌شود مگر اهل دشمنی با او (علل الشرایع ج 1 ص 162).

این موضوع به طرق مختلف در مسانید روایی اهل سنت نیز نقل شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به «الفایق فی غریب الحدیث جارالله زمخشری ج 3 ص 97»، «البدایه و النهایه ج 7 ص 392»، « شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 2 ص 260 و ج 19 ص 140»،‌ «المناقب، خوارزمی، ص 41» و «تاریخ مدینه دمشق ج 42 ص 298» اشاره کرد.